Krishna Water Dispute

 

Krishna Water Dispute

కృష్ణా నీటి వివాదం – తెలంగాణ, ఆంధ్రప్రదేశ్ మధ్య పెరుగుతున్న ఉద్రిక్తత
ప్రస్థావన
కృష్ణా నది… దశాబ్దాలుగా రెండు తెలుగు రాష్ట్రాల ఆర్థిక, వ్యవసాయ, పారిశ్రామిక అవసరాలకు ప్రాణాధారం. కానీ ఈ జీవనదే, ఇప్పుడు రెండు రాష్ట్రాల మధ్య ఉద్రిక్తతకు కారణమైంది. కృష్ణా జలాల పంపిణీ విషయంలో తెలంగాణ, ఆంధ్రప్రదేశ్ ప్రభుత్వాలు తలపడ్డ తగాదా మళ్లీ వేడెక్కింది. జలవనరుల భాగస్వామ్యం, ప్రాజెక్టుల నియంత్రణ, సాగు సీజన్ అవసరాలు, మరియు కేంద్ర జలవనరుల మంత్రిత్వ శాఖ జోక్యం – ఈ మొత్తం సమీకరణ ఇప్పుడు రాజకీయ, సామాజిక, ఆర్థికోణాలనుండి పెద్ద చర్చనీయాంశమైంది.

వివాదం పుట్టుక – చారిత్రక నేపథ్యం
కృష్ణా నది ఒడిశా, మహారాష్ట్ర, కర్ణాటక, తెలంగాణ, ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్రాల గుండా ప్రవహిస్తుంది.

1970ల దశకంలో ఏర్పాటు చేసిన కృష్ణా జలాల ట్రైబ్యునల్‌ (బచావత్‌ ట్రైబ్యునల్‌) కృష్ణా నది జలాల పంపిణీకి ప్రామాణిక మార్గదర్శకాలు నిర్ధారించింది.

2014లో ఆంధ్రప్రదేశ్ విభజనతో తెలంగాణ కొత్త రాష్ట్రంగా వెలువడిన తర్వాత, కృష్ణా జలాల వినియోగం కొత్తగా సమీక్షించబడింది.

2015లో రెండు రాష్ట్రాలు తాత్కాలిక ఒప్పందం కుదుర్చుకుని, 66:34 నిష్పత్తిలో జలాలను పంచుకోవాలని నిర్ణయించుకున్నాయి – అంటే 66% ఆంధ్రప్రదేశ్, 34% తెలంగాణకు.

కానీ ఈ ఒప్పందం “తాత్కాలికం” మాత్రమే. శాశ్వత పరిష్కారం కోసం కొత్త ట్రైబ్యునల్ ఏర్పాటవ్వాల్సి ఉంది.

ప్రస్తుతం తలెత్తిన సమస్య
గత కొన్నినెలలుగా కృష్ణా జలాల వినియోగంలో తీవ్ర విభేదాలు పెరిగాయి. ముఖ్య కారణాలు:

సాగు సీజన్ ప్రారంభం – రెండు రాష్ట్రాలు ఒకేసారి సాగు నీరు కోరుకోవడం.

అనధికార పంపింగ్ ఆరోపణలు – రెండు రాష్ట్రాలు ఒకరిపై ఒకరు అనుమతి లేకుండా నీటిని మళ్లిస్తున్నారని ఆరోపణలు.

ప్రాజెక్టుల పర్యవేక్షణ హక్కులు – నాగార్జునసాగర్‌, శ్రీశైలం వంటి ప్రధాన జలాశయాల నిర్వహణ అధికారం ఎవరి వద్ద ఉండాలన్నదానిపై విభేదాలు.

కేంద్ర జోక్యం – జలవనరుల మంత్రిత్వ శాఖ జోక్యం, కానీ రెండు రాష్ట్రాలూ తమ వాదనలపై కట్టుదిట్టంగా నిలవడం.

నాగార్జునసాగర్ వివాదం
నాగార్జునసాగర్ జలాశయం తెలంగాణ, ఆంధ్రప్రదేశ్ సరిహద్దులో ఉంది.

జలాశయం గేట్ల నియంత్రణపై రెండు రాష్ట్రాల ఇరిగేషన్ డిపార్ట్‌మెంట్లు ఘర్షణకు దిగిన సందర్భాలు ఉన్నాయి.

తెలంగాణ వాదన: తమ భూభాగంలో ఉన్న జలాన్ని వినియోగించుకోవడం తమ హక్కు.

ఆంధ్రప్రదేశ్ వాదన: కృష్ణా నీటి పంచకంలో తాము పొందాల్సిన వాటా తగ్గించకూడదు.

శ్రీశైలం ప్రాజెక్టు పాత్ర
శ్రీశైలం రిజర్వాయర్‌ కృష్ణా నదిపై అతిపెద్ద నిల్వ కేంద్రం.

విద్యుత్ ఉత్పత్తి, సాగు నీటి పంపిణీ – ఈ రెండు ప్రధాన పనుల్లో ఇది కీలకం.

తెలంగాణలోని హైడ్రో పవర్ స్టేషన్లు, ఆంధ్రప్రదేశ్‌లోని సాగు ప్రాంతాలు ఈ నీటిపై ఆధారపడుతాయి.

విద్యుత్ ఉత్పత్తి కోసం నీటిని విడుదల చేయడం వల్ల సాగు నీటి నిల్వపై ప్రభావం పడుతుందని ఆంధ్రప్రదేశ్ ఆరోపిస్తోంది.

రాజకీయ కోణం
ఈ వివాదం కేవలం జలవనరుల సమస్య మాత్రమే కాదు, రాజకీయ పోరాటానికి కూడా వేదికైంది.

తెలంగాణ ప్రభుత్వం – “మా రైతుల ప్రయోజనం కోసం కృష్ణా నీరు” అనే నినాదంతో కఠిన వైఖరి.

ఆంధ్రప్రదేశ్ ప్రభుత్వం – “న్యాయబద్ధమైన వాటా తప్ప మరేం కోరడం లేదు” అనే ధోరణి.

రెండు రాష్ట్రాల ముఖ్యమంత్రులు ఈ అంశంపై పలుమార్లు కఠిన వ్యాఖ్యలు చేయడం, సభల్లో ముద్ర వేసిన తీర్మానాలు – వివాదాన్ని మరింత వేడెక్కించాయి.

రైతుల ఆందోళనలు
రెండు రాష్ట్రాల రైతులు ఈ వివాదం వల్ల గందరగోళంలో పడ్డారు.

తెలంగాణ రైతులు – సాగు సీజన్ ఆలస్యం అయితే పంటల నష్టాలు తప్పవని ఆందోళన.

ఆంధ్రప్రదేశ్ రైతులు – పంటలకు తగినంత నీరు రాకపోతే విత్తనాలు, ఎరువుల ఖర్చులు వృథా అవుతాయని చెబుతున్నారు.

ఇప్పటికే కొన్ని జిల్లాల్లో రైతు సంఘాలు రహదారులు ఆపివేసి, జలాశయాల వద్ద ధర్నాలు చేస్తున్నాయి.

కేంద్రం పాత్ర
కృష్ణా నది నిర్వహణ బోర్డు (KRMB) 2014లోనే ఏర్పాటు అయ్యింది.

బోర్డు లక్ష్యం – జలాల సమన్వయ కేటాయింపు, ప్రాజెక్టుల పర్యవేక్షణ.

కానీ రెండు రాష్ట్రాలూ బోర్డు అధికారాలపై విభేదిస్తున్నారు.

కేంద్ర ప్రభుత్వం కొత్త ట్రైబ్యునల్ ఏర్పాటు చేసి, శాశ్వత పరిష్కారం చూపాలని భావిస్తున్నా, ప్రక్రియ నిదానంగా సాగుతోంది.

సాంకేతిక అంశాలు
నీటి లభ్యత – ఈ ఏడాది వర్షపాతం తక్కువగా రావడం వల్ల రిజర్వాయర్లలో నిల్వ తగ్గింది.

డ్రిప్, స్ప్రింక్లర్ సాగు – నీటి పొదుపు పద్ధతులపై రాష్ట్రాలు రైతులను ప్రోత్సహిస్తున్నాయి.

ఇంటర్‌స్టేట్ సమన్వయం – రెండు రాష్ట్రాల ఇరిగేషన్ అధికారులు సాంకేతిక చర్చలు జరుపుతున్నప్పటికీ, ఫలితాలు పెద్దగా కనిపించడం లేదు.

ప్రజాభిప్రాయం
సోషల్ మీడియా, పత్రికలు, టీవీ చర్చలు – ఎక్కడ చూసినా కృష్ణా వివాదమే ప్రధానాంశం.

చాలామంది ప్రజలు రాజకీయ ప్రయోజనాల కోసం ఈ సమస్యను లాగిపెడుతున్నారని విమర్శిస్తున్నారు.

మరికొందరు కేంద్రం కఠినిర్ణయం తీసుకుంటేనే సమస్య పరిష్కారం అవుతుందని అంటున్నారు.

భవిష్యత్ పరిణామాలు
ఈ వివాదం త్వరగా పరిష్కరించకపోతే:

రైతుల ఆర్థిక నష్టాలు పెరుగుతాయి.

రెండు రాష్ట్రాల మధ్య అనుసంధానం దెబ్బతింటుంది.

పారిశ్రామిక పెట్టుబడులపై ప్రతికూల ప్రభావం ఉంటుంది.

పర్యావరణ సమతుల్యం దెబ్బతినే ప్రమాదం.

నిపుణుల సూచనలు
జలవనరుల నిపుణులు, పర్యావరణవేత్తలు కొన్ని పరిష్కార మార్గాలను సూచిస్తున్నారు:

జల భాగస్వామ్య ఒప్పందం శాశ్వతం చేయాలి.

టెక్నాలజీ ఆధారిత నీటి పర్యవేక్షణ – రియల్ టైమ్ డేటాతో పారదర్శకత.

నీటి పొదుపు సాగు పద్ధతులు – డ్రిప్, స్ప్రింక్లర్, మైక్రో ఇరిగేషన్.

సంయుక్త ప్రాజెక్టు నిర్వహణ – రెండు రాష్ట్రాలు కలిసి ఒకే బోర్డు కింద ప్రాజెక్టులను నడపడం.

ముగింపు
కృష్ణా నది తెలుగు రాష్ట్రాల ఆర్థిక వ్యవస్థకు హృదయం వంటిది. ఈ నది ప్రవాహం కేవలం నీటి స్రవంతి కాదు – ఇది రైతుల కష్టానికి, పంటల పుష్టికి, ప్రజల జీవనోపాధికి ప్రతీక. తెలంగాణ, ఆంధ్రప్రదేశ్ ప్రభుత్వాలు పరస్పర సహకారంతో, కేంద్రం సమన్వయంతో శాశ్వత పరిష్కారం కనుగొనడం అత్యవసరం. ఎందుకంటే, రాజకీయాలకంటే, ప్రాజెక్టులకంటే, చట్టాలకంటే – ప్రజల అవసరాలే ప్రాధాన్యం.

FOR MORE DETAILS CLICK HERE~